Układ mięśniowy zbudowany jest z dwóch rodzajów mięśni: gładkich i poprzecznie prążkowanych (w tym szkieletowych). W odniesieniu do układu narządu ruchu istotne są mięśnie szkieletowe o zabarwieniu czerwonym ze względu na obecność mioglobiny. Zbudowane są z brzuśca i odchodzących od niego ścięgien lub przytwierdzają się bezpośrednio do miejsca przyczepu. Ścięgno jest łącznotkankowym tworem stanowiącym przedłużenie mięśnia.
Mięsień może mieć jeden (większość mięśni), dwa (mięsień dwugłowy ramienia), trzy (mięsień trójgłowy ramienia) a nawet cztery brzuśce (mięsień czworogłowy uda). Ponadto mięśnie mogą się różnić kształtem. Wyróżniamy mięśnie długie, krótkie, szerokie, płaskie, wrzecionowate, okrężne.
Do narządów pomocniczych mięśni należą: powięzie otaczające poszczególne mięśnie lub większe skupienia mięśni, pochewki ścięgien, kaletki maziowe zmniejszające tarcie, bloczki wkoło, których owijają się mięśnie oraz trzeszczki.
Mięśnie szkieletowe są odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowej postawy ciała i wykonywanie ruchów dowolnych. Tworzą one grupy mięśni współdziałających podczas wykonywania ruchu oraz mięśnie działające przeciwstawnie (antagonistycznie).
Podział topograficzny mięśni: mięśnie głowy i szyi, mięśnie kończyny górnej, mięśnie kończyny dolnej, mięśnie grzbietu, mięśnie klatki piersiowej i mięśnie brzucha.