Mózg i rdzeń kręgowy otaczają 3 łącznotkankowe błony zwane oponami. Od zewnątrz znajduje się opona twarda, dalej pajęczynówka i opona miękka. Opony mózgowo-rdzeniowe chronią przed urazami i wstrząsami. Pomiędzy kolejnymi blaszkami łącznotkankowymi znajdują się przestrzenie: podpajęczynówkowa (między oponą miękką a pajęczą), podtwardówkowa (między oponą twardą a pajęczą) oraz nadtwardówkowa (powyżej opony twardej). Płyn mózgowo-rdzeniowy występujący również w układzie komorowym mózgu oraz kanale centralnym rdzenia kręgowego znajduje się w przestrzeni podpajęczynówkowej.
Płyn mózgowo-rdzeniowy jest przejrzystego koloru wodnistą cieczą ochraniającą dodatkowo ośrodkowy układ nerwowy oraz nerwy i naczynia wychodzące na powierzchnię podstawy mózgowia. Jest przesączem krwi i zawiera małe ilości białka, glukozy i potasu. W ciągu doby produkowanych jest około 500 ml płynu mózgowo-rdzeniowego. Głównym miejscem wytwarzania płynu są sploty naczyniówkowe w komorach bocznych mózgowia. Z komór tych płyn mózgowo-rdzeniowy przedostaje się do komory trzeciej a następnie przez wodociąg mózgu do komory czwartej. Komory te również uczestniczą w wytwarzaniu płynu. W komorze czwartej obecne się trzy otwory, którymi płyn mózgowo-rdzeniowy odpływa do jamy podpajęczynówkowej a stąd przez zatoki opony twardej do krwi.
Zmniejszony odpływ płynu mózgowo-rdzeniowego prowadzi do powstania wodogłowia.