Nerka (łac. ren) jest złożonym narządem utrzymującym równowagę wewnętrzną ustroju, szczególnie składu i objętości płynów i elektrolitów. Nerka posiada charakterystyczny kształt fasoli. Niekiedy obie nerki mogą być zrośnięte biegunami dolnymi tworząc jedną nerkę podkowiastą. Nerki zrośnięte zarówno biegunami górnymi, jak i dolnymi dają obraz nerki pierścieniowatej. Funkcja takich nerek może być zupełnie prawidłowa.
Prawidłowa wielkość nerki wynosi 9-14cm. Zwykle lewa nerka jest większa od prawej. Jednak zbyt duża różnica w długości (ponad 2cm) wskazywać może na chorobę układu moczowego. Nerki położone są w jamie brzusznej i zaotrzewnowo na wysokości Th11-L3, lewa nieznacznie wyżej od prawej. Inne możliwe lokalizacje to: dół biodrowy, miednica mniejsza, okolica wzgórka łonowego. W pozycji stojącej położenie nerek przemieszczone jest o 4-5cm do dołu. Ruchomość oddechowa nerek powoduje ich przemieszczanie się średnio o 2-3cm podczas spokojnego oddychania. Masa nerki to średnio 120-200g.
W budowie zewnętrznej nerki wyróżnia się powierzchnię przednią, tylną, wypukły brzeg boczny, wklęsły brzeg przyśrodkowy, biegun górny i dolny. Powierzchnia przednia jest zaokrąglona i przylega do otrzewnej, a tylna nieco spłaszczona. Biegun górny skierowany jest przyśrodkowo, dolny bocznie, przez co bieguny dolne są od siebie bardziej oddalone w stosunku do biegunów górnych. Brzeg boczny jest regularny i skierowany do boku, zaś przyśrodkowy posiada wnękę, do której wnikają naczynia i moczowód tworzące korzeń nerki. Wnęka zagłębia się do wnętrza nerki wytwarzając zatokę nerkową zawierającą kielichy i miedniczkę nerkową wraz z rozgałęziającymi się naczyniami. Znajduje się tu również tkanka tłuszczowa połączona z torebką tłuszczową. Nerka otoczona jest torebką włóknistą, natomiast wraz z położonym nad nią nadnerczem objęta jest tkanką łączną zawierającą tkankę tłuszczową tworząc w ten sposób torebkę tłuszczową.
Nerki swoją powierzchnią tylną w górnej części przylegają do przepony, dalej do mięśnia lędźwiowego większego, czworobocznego lędźwi i rozcięgna mięśnia poprzecznego brzucha. Powierzchnia przednia nerki prawej sąsiaduje z nadnerczem, wątrobą, częścią zstępującą dwunastnicy, zgięciem okrężniczym oraz jelitem czczym. W przypadku powierzchni przedniej nerki lewej sąsiedztwo obejmuje nadnercza, żołądek, śledzionę, trzustkę, zgięcie lewe okrężnicy i jelito cienkie.
Na przekroju nerki można zaobserwować występowanie jaśniejszej struktury leżącej zewnętrznie - kory nerki oraz znajdującej się do wewnątrz tworzącej rdzeń nerki. Kora wnika w obręb rdzenia w postaci słupów nerkowych przedzielających piramidy. W obrębie kory można wyróżnić liczne punkciki będące ciałkami nerkowymi.
Rdzeń składa się z 10-20 piramid nerkowych stykających się powierzchniami zewnętrznymi z korą nerkową, zaś ich stożki uchodzą do kielichów mniejszych i noszą nazwę brodawek nerkowych. Powierzchnia brodawek zaopatrzona jest w otwory będące ujściami przewodów brodawkowych. Takie pole zawierające otworki nazywane jest polem sitowym. Podstawy piramid wysyłają ku torebce promienie rdzenia. Na przekroju piramid odznaczają się delikatne prążki biegnące z zewnątrz do wewnątrz będące kanalikami nerkowymi. Nerkę można podzielić na płaty i zraziki. Płaty utworzone są przez piramidę i przylegającą do niej korę. Zraziki to obszar kory zawierający promień rdzeniowy i naczynia międzyzrazikowe.